Predikherenkerk
Nieuw in Mechelen: de prachtig gerenoveerde Predikherenkerk. Deze historische parel, gelegen aan de Tinel-site, is nu herbestemd tot een veelzijdige podiumzaal, perfect voor lezingen, presentaties en optredens in een uniek historisch kader.
Programma Multifunctionele podiumzaal
Opdrachtgever Stad Mechelen
Status Opgeleverd
Periode 2019 ― 2024
IN SAMENWERKING
Fotograaf Luuk Kramer
De renovatie van de Predikherenkerk markeert de voltooiing van een ambitieus restauratieproject dat meer dan een decennium geleden begon. In 2011 werd het ontwerpteam Korteknie Stuhlmacher Architecten, in samenwerking met Callebaut Architecten en Bureau Bouwtechniek, aangesteld voor de restauratie en herbestemming van het historische kloostercomplex. Na een grondige renovatie opende het voormalige Predikherenklooster in 2019 zijn deuren als de nieuwe stadsbibliotheek van Mechelen. Daarna was het de beurt aan de naastgelegen kerk, een indrukwekkend monumentaal bouwwerk met een rijke geschiedenis en architecturale pracht. De historische buitenkant van het gebouw werd zorgvuldig gerestaureerd, waarna een nieuwe structuur harmonieus werd geïntegreerd in de historische site. Het resultaat is een prachtige podiumzaal die nu ruimte biedt voor voorstellingen, congressen en andere bijeenkomsten.
Van ruïne naar agora
In de 17e eeuw begonnen de Dominicanen, ook wel bekend als de Predikheren, met de bouw van hun barokke klooster in Mechelen, waarvan de kerk het sluitstuk vormde. Na de Franse Revolutie onderging het complex een ingrijpende transformatie en werd het omgevormd tot een militair hospitaal en kazerne, bekend als Kazerne Delobbe. Deze militaire functie bleef behouden tot 1977, waarna het gebouw leeg kwam te staan en geleidelijk veranderde in een indrukwekkende ruïne. De leegstand en de tand des tijds gaven de kerk een mystieke en historische uitstraling, met zichtbare sporen van verval en verwaarlozing.
Exterieur- en interieurrestauratie
In een eerste fase werden de restauratiewerken aan de kerk uitgevoerd. De gevels, daken, binnenmuren en gewelven werden zorgvuldig gerestaureerd, waarbij de verschillende historische fasen van het gebouw zichtbaar zijn gebleven. Dit omvat de bak- en zandstenen gevels, de bepleisterde muren en gewelven, en de sporen van de militaire verbouwingen. Ook de persoonlijke ‘sgraffiti’ van de militairen zijn minutieus bewaard gebleven als eerbetoon aan het verleden. De herinterpretatie van de smeedijzeren raambruggen met modern schrijnwerk geeft de kerk een eigentijdse uitstraling, ondersteund door de nieuwe invulling.
Het gevoel van verval vormt, net als bij de vernieuwde stadsbibliotheek, het karakter en de ziel van dit gebouw. De geschiedenis van de Predikherenkerk, waarbij het onder meer een klooster en een militair hospitaal was, gaat hand in hand met het heden en de toekomst.
Inrichting tot culturele hub
In de laatste deelfase werd de Predikherenkerk volledig ingericht als ‘culturele hub’, een eigentijdse en inclusieve ontmoetingsplek. Deze imposante ruimte biedt plaats aan 130 personen en is geschikt voor verschillende culturele activiteiten.
Het basisidee ging uit van een vrij te gebruiken zaal, omringd door ondersteunende functies. De zaal werd volledig vrij gehouden van obstakels en vaste inrichtingselementen. Afhankelijk van het evenement kan het publiek plaatsnemen op losse stoelen of een uitklapbare tribune, die eenvoudig kan worden opgeborgen achter een gordijn. Ook staande recepties en activiteiten aan tafel zijn mogelijk.
In de zijbeuken werden technische ruimtes, sanitair en bergingen geplaatst als box-in-box constructies. Bovenop deze boxen bevindt zich een U-vormige mezzanine, die uitnodigt tot ontmoetingen en diverse activiteiten zoals tentoonstellingen en recepties.
De inrichting sluit naadloos aan bij de materialen en stijl van het naastgelegen klooster, wat zorgt voor een harmonieuze uitstraling, zowel binnen als buiten.
Alle ingrepen zijn flexibel en aanpasbaar, met gebruik van duurzame houtbouwsystemen. De installaties voor elektriciteit, verwarming, ventilatie en theatertechnieken houden rekening met de erfgoedwaarde van het gebouw. Tegelijkertijd werden hedendaagse technieken zoals vloerverwarming geïnstalleerd en werd de akoestiek geoptimaliseerd door houten wandbekledingen. Moderne geluids-, licht- en videotechnieken werden geïnstalleerd, allemaal vanuit een demonteerbaar en circulair standpunt.
Een belangrijke voorwaarde bij de herinrichting was de integrale toegankelijkheid. Hiervoor werden een externe helling en rolstoellift voorzien, en werd de historische kasseivloer verzaagd tot een glad, makkelijk begaanbaar oppervlak. Voor slechthorenden is een ringleiding geïnstalleerd om storende omgevingsgeluiden te verminderen, en voor slechtzienden is rekening gehouden met aangepaste verlichting en duidelijke signalisatie.
