Vierkantshoeve Hof te Baeyghem
‘t Hof te Baeyghem ligt in het dorpscentrum recht tegenover de Sint-Bavokerk. De hoeve en de kerk zijn vermoedelijk even oud.
‘t Hof te Baeyghem ligt in het dorpscentrum recht tegenover de Sint-Bavokerk. De hoeve en de kerk zijn vermoedelijk even oud. Door het rechttrekken van de weg tussenbeide, ging de omwalling van de hoeve deels verloren. De hoeve is gelegen rond een centraal, rechthoekig, gekasseid erf dat volledig is afgesloten door het woonhuis en de schuren. Aan de noord- en oostzijde wordt de hoeve omgeven door een boomgaard.
Hoewel de hoeve even oud zou is als de Romaanse kerk, zijn de oudst zichtbare elementen heel wat jonger. Deze dateren namelijk van midden 17e-eeuw. Gedurende de daarop volgende 200 jaren beperkten de vernieuwingen zich vooral tot het interieur. Daarna vonden ook enkele belangrijke ingrepen aan het exterieur plaats. In de 19e-eeuw hadden de woning en de schuren reeds hun huidige omvang. Tijdens de tweede helft van die eeuw werd de noordgevel verbouwd, zodat de toegang van de woning aan het erf kwam. Maar tevens won de woonfunctie aan belang ten opzichte van het boerenbedrijf.
De bestaande poort en stokerij aan de hoofdweg zijn overblijfselen van een groter poortgebouw. Deze (illegale) stokerij maakte jenever en bestond misschien al in de Middeleeuwen. Tot aan WOII werd de stokerij gedoogd, aangezien het graanafkooksel belangrijk was om runderen vet te mesten. Aan het einde van de 19e-eeuw werd de noordelijke walgracht gedempt en een tuinmuur met ijzeren toegangspoort opgetrokken.
Sinds 1982 is de hoeve beschermd, met uitzondering van de nieuwe vleugel (hooischuur), waar vroeger de tiendenschuur stond. Dit heeft niet kunnen verhinderen dat het complex daarna verwaarloosd werd en er onoordeelkundige aanpassingen zijn uitgevoerd. Gelukkig waren deze reversibel, waardoor de hoeve vandaag als moderne eengezinswoning kan voortbestaan.
’t Hof te Baeyghem diende, als vervallen maar historisch waardevolle vierkantshoeve, met de grootste zorgvuldigheid gerestaureerd te worden. Grote aandacht werd besteed aan vooronderzoeken waarbij de verschillende bouwstijlen en -sporen, pathologie en stratigrafisch kleuronderzoek werden vastgesteld. Hierdoor kon de herbestemming tot private woning ― met alle nodige luxe en comfort ― harmonieus samenvallen met de authenticiteit van het monument.
