Gravensteen
De geschiedenis van het Gravensteen is een buitengewoon bijzondere verhalenschat.
Programma multifunctioneel
Opdrachtgever Stad Gent
Status Open Oproep wedstrijdontwerp: 4e plaats
Periode 2018
IN SAMENWERKING
De geschiedenis van het Gravensteen is een buitengewoon bijzondere verhalenschat. De verticale stapeling in de tijd ― motte na motte, ophoging na ophoging ― spreekt meteen tot de verbeelding. Ook de vele planvariaties binnen de wal maken de bouwgeschiedenis ervan op zijn minst woelig te noemen. Dit maakt het Gravensteen, nog meer dan vandaag reeds het geval is, te verdiepen tot een buitengewoon kasteel, een kasteel van en over vele tijden.
Het Gravensteen is doorheen de geschiedenis altijd een veelzijdig ingevuld gebouwencomplex geweest, en om te voorkomen dat een glazen stolp zich rond het kasteel zou sluiten ― die het zou herleiden tot een museaal object ― werd er gekozen voor een publieke invulling en programma, samen met een betalende toeristische component. Zo blijft het Gravensteen in al zijn echtheid deel van de stad Gent. De publieke levendigheid, door de ontmoeting tussen lokale bewoners en bezoekers, zorgt voor geschiedkundige continuïteit in de dynamiek van de plaats. Tegelijk maken de lokale bewoners, in de echtheid van hun aanwezigheid en gebruik, in alledaagse en bijzondere taferelen, de ervaring van de bezoeker rijker.
Het wedstrijdontwerp omvatte een studieopdracht voor een nieuwe bezoekersinfrastructuur, nieuwe architecturale ingrepen en een omgevingsaanleg ― om de kwaliteit van de toeristische beleving te versterken ― en de restauratie van een aantal ruimtes. Er werd een zacht restauratieconcept voorgesteld met het maximale behoud van het heterogene karakter waarbij de verschillende fases van verbouwingen en/of uitbreidingen met hun eigen materialiteit worden getoond. Nieuwe ingrepen werden weergegeven als een extra laag ― zo licht en fijn mogelijk ― waardoor deze zich ondergeschikt opstelden aan het erfgoed.
