Godshuis
De site van het Godshuis bestaat uit een kapel, een west- en oostvleugel met godshuisjes en een washuis, waarbij alle entiteiten gelegen zijn rondom een ingesloten binnentuin.
Programma kantoren
Opdrachtgever OCMW Antwerpen
Status Opgeleverd
Periode 2020 - heden
IN SAMENWERKING
Vanuit dit centrale binnengebied zijn alle gebouwen afzonderlijk toegankelijk. Oorspronkelijk waren de godshuisjes een aaneenschakeling van éénkamerwoningen met daarboven een doorlopende zolder. De huisjes, opgebouwd in gekaleide baksteen met een rood Booms pannen dak, vormen twee tegenover elkaar liggende beuken met daartussen de afgesloten binnentuin met op de kopse zijden de historische kapel en het in 1915 toegevoegde washuis in neoclassicistische stijl.
Het Godshuis bood eeuwenlang tot 1967 onderdak aan bejaarde en gebrekkige vrouwen waarbij de kapel lang haar religieuze functie behield. Van 1949 tot 1970 werd ze verhuurd aan een glazenier. Het complex werd in 1975 verhuurd aan de schuttersgilde, die de tussenmuren van de huisjes openbraken om er lange schietbanen van te maken. In 1991-1994 volgde een grondige restauratiecampagne van enkele onderdelen (voornamelijk kapel) en werden een aantal gebouwen daarna in gebruik genomen door Arte Falco, een kunstenaarscollectief die er tentoonstellingen, workshops en concerten organiseerde. Grote delen bleven echter leeg staan. Voor de huidige restauratie werden de huisjes deels gebruikt als opslagruimte en werd de kapel nog steeds ingezet voor het organiseren van tentoonstellingen en recepties.
Het Godshuis is nu het aanloopadres voor Beschut Wonen, een organisatie die mensen met een psychiatrische stoornis de mogelijkheid biedt zelfstandig te wonen. De organisatie ondersteunt deze bewoners door individuele begeleiding en (groeps)activiteiten te organiseren.
Het ontwerp gaat uit van een verminderde publieke openheid naarmate men zich dieper op de site zal begeven. Door de zone aan de straatzijde te voorzien van eerder publieke functies, krijgt de buurt de kans om betrokken te worden bij de werking van het godshuis. Een nieuwe raamopening geeft een zijdelings zicht op de Falconrui en werkt als een oculus die een blik op de maatschappij werpt. De polyvalente ruimte in de kapel kan op zijn beurt gebruikt worden voor externe functies. Meer achterin de site bevinden zich de meer private kantoorruimten van de medewerkers van Beschut Wonen.
Het architecturale concept voor de herbestemming kreeg vorm door diverse vooronderzoeken uit te voeren. De waarde-oordelen die hierdoor aan het beschermde monument gegeven kunnen worden liggen aan de basis voor de restauratieve en duurzame ingrepen aan de bestaande beschermde elementen en het terugbrengen van de historische uitstraling. Met deze herbestemming wordt het monument in de 21ste eeuw binnengebracht, met de nodige voorzieningen zodat het monument ook vandaag nog relevant is voor de gebruiker en gemeenschap los van zijn bescherming.
Het ontwerp en de technieken zijn zodanig vormgegeven dat het gebruik van het gebouw in de toekomst makkelijk kan gewijzigd worden zonder dat hiervoor opnieuw zware ingrepen nodig zijn.
